عوامل ارزش، طراحی، و کیفیت برش سنگهای رنگی (غیر الماس)
این مقاله عوامل کیفی را که بر ارزشگذاری سنگهای قیمتی رنگی تاثیر میگذارد، را بررسی میکند و با تاکید خاص بر نقش کیفیت برش در تعیین ارزش سنگهای فشرده، به صورت تخصصی، عناصر برش و چرایی آن را مورد بررسی قرار میدهد.
به این ترتیب توصیههایی را برای ارزیابی جنبه های مختلف کیفیت برش سنگهای قیمتی رنگی ارائه میدهیم.
مقدمه
این مجموعه چگونگی ارزیابی عناصر برش برای سنگهای قیمتی رنگی و نحوه بهتر درک تاثیر کیفیت برش در ارزشگذاری سنگهای قیمتی مختلف را نشان میدهد.
بخشی از آن شامل درک گزینههای انتخابی برش دهنده و چرایی آنها است.
در حالی که تمرکز ما روی شکلهای سنگهای قیمتی است. ما به طور مختصر در مورد جواهرات غیر فشرده صحبت خواهیم کرد. برای اهداف ما، کلمه “برش” چیزی بیش از شکل جواهر است؛ این کلمه همچنین “کیفیت برش” را نیز شامل میشود. کیفیت برش به نحوه تولید جواهرات و نحوه قرار دادن جنبههای مختلف اشاره دارد .
با ترکیب تناسب، تقارن و صیقل، یک سنگ قیمتی زیبا باید دارای زیبایی باشد که نه تنها از رنگ و وضوح آن مشهود باشد، بلکه از چگونگی برخورد آن با نور نیز مشخص شود.
ارزش سنگهای قیمتی رنگی
کیفیت مواد ناهموار، ظاهر نهایی سنگهای قیمتی را محدود میکند. بنابراین برشدهندهها ترجیح میدهند که شفاف و بدون بسیاری از پیچیدگیها باشد. برخی از سنگهای قیمتی به ندرت تمیز هستند، بنابراین برخی از ترکیبات در این مواد قابل قبول هستند. از آنجا که رنگ برای جواهرات رنگی در بالاترین اولویت است، چگونگی مدیریت برشکار برای ورود و خروج نور به جواهر، یک اقدام تمرینی در این صنعت است. روبی ناهموار به رنگ قرمز اشباع شده . عاری از ترکیبات جزئی حتی با بزرگنمایی x۱۰، جواهرات قابل توجهی از رنگ و ظاهر خوب تولید میکند، هر چند عوامل مد ضعیف است. اما اگر صورت رنگ را از بین ببرد یا رنگ آن را با رنگهای چندتایی مخلوط کند، برشکار با شکست مواجه میشود.
شکل 1-01 عوامل و تأثیر نسبی آنها بر ارزش سنگهای قیمتی رنگی. رنگ حدود 60 درصد ارزش جواهر است و پس از آن جایی که جواهر از آن میآید میتواند 15 درصد از ارزش را تحت تاثیر قرار دهد این میتواند برای برخی ریشههای خاصی مانند یاقوت کبود کشمیر بسیار بیشتر باشد). پس از آن، برش و اندازه هر کدام حدود 10٪ از ارزش را دارند که بعد از آن شکل (طرح) جواهر است. این مقاله وضوح و رنگبندی منطقه را به بحث اضافه خواهد کرد. هر یک از اینها کاملا متغیر هستند.
فاکتور ارزشگذاری سنگهای قیمتی شماره یک؛ رنگ عامل اصلی است!
در علم رنگ، سه بعد برای رنگ وجود دارد:
- رنگ (قرمز، سبز، آبی و غیره)
- اشباع (شدت یا غنای یک رنگ)
- تن (روشنی یا تیرگی).
با این حال، هنگام ارزیابی رنگ جواهرات رنگی، جنبه دیگری نیز وجود دارد: یکنواختی رنگ. چشم ما هفت رنگ رنگین کمان را میبیند: قرمز، نارنجی، زرد، سبز، آبی، نارنجی و بنفش. هر یک از این رنگها از پرتوهای نور ساخته شده است . هر کدام با سرعتهای مختلف با طول موجهای مختلف حرکت میکنند.
هنگامی که تمام رنگهای فوق ترکیب میشوند، ما آن را به عنوان نور سفید میبینیم. هنگامی که نور سفید وارد گوهر رنگی میشود، بخشی از نور جذب میشود. به عنوان مثال، اگر گوهری همه رنگها را به جز آبی جذب کند، تنها آبی قابل مشاهده خواهد بود، و گوهر را به عنوان آبی میبینیم.
رنگ بهینه
محدوده رنگ بهینه (ترکیبی از رنگ، اشباع و تن) برای هر جواهر متفاوت است و برای بسیاری از سنگهای موجود، رنگ بهینه ممکن است کمیاب باشد (به شکل 1-02 نگاه کنید).
رنگهای مات معمولا ارزش کمتری دارند. با این حال، تورمالین آبی-سبز (یا نعناعی) مات افغانستان / پاکستان قیمتهای بالایی دارند که بسیار بالاتر ازهمتایان اشباع شده از همان مکان است.
شکل 1-02. رنگ با ارزش مرتبط است.
دامنه رنگ بهینه با نوع جواهر متفاوت است و برای جواهرات بسیاری، در دسترس بودن برای رنگ بهینه میتواند محدود باشد.
ردیف 1: اسپودومن، یاقوت کبود، شژلی، اسپالالیت، تورمالین.
ردیف 2: یاقوت کبود، یاقوت کبود، اسپینل، اقلاس، اسپینل.
جواهرات با اشباع کمتر
برخی از خردهفروشان دریافتهاند . که مشتریان سنگ کمتر اشباع شده را ترجیح میدهند . زیرا آنها براق تر به نظر میرسند و درخشش بیشتری دارند. بنابراین، جواهرات کمتر اشباع سریعتر از جواهر اشباع (و گران) فروخته میشوند. از ديدگاه جواهرسازان، گردش مالي موجودي بسيار مهم است و ميتواند در طول زمان سود بيشتري کسب شود. به همین دلیل، برخی از خردهفروشان ترجیح میدهند از جواهرات با اشباع کمتر در طرحهای خود استفاده کنند تا بتوانند به این مشتری پاسخگو باشند.
جواهراتی که بسیار تیره هستند و دید از طریق آنها دشوار است، به سختی “به فروش میرسند و بنابراین هزینههای آنها به طور قابل توجهی زیاد میشود. رنگ مطلوب میتواند باعث افزایش ارزش شود. در اکثر موارد (به استثنای سنگهای دو رنگی)، یکنواختی یا یکدستی رنگ نیز بخشی از این مصالحه ارزش است. گوهری که یک رنگ خالص را نشان میدهد، معمولا ارزشمندتر از جواهراتی هستند که چند رنگ متفاوت دارند. به عنوان مثال، یاقوت کبود آبی یکنواخت ارزشمندتر از یاقوتهایی است که دارای رنگ سیاه ثانویه هستند. برای سنگهای رنگی (غیر الماس)، رنگ مهمترین عامل تعیین کیفیت است.
عامل ارزشگذاری سنگهای قیمتی شماره 2: یکپارچگی رنگ
هر توزیع ناهموار رنگ در یک سنگ قیمتی، منطقهبندی رنگ نامیده میشود. منطقهبندی رنگ رویه منحنی ارزش دارد (به شکل 1-03 نگاه کنید).از آنجا که یکنواختی رنگ یکی از نشانهای سنگهای قیمتی است، افزایش منطقهبندی رنگ اغلب منفی تلقی میشود. برای مشاهده بهتر منطقهبندی رنگ، سنگها را روی یک تکه کاغذ سفید قرار دهید و به دنبال رنگبندی ناهموار بگردید. شما احتمالا این را در برخی از جواهرات مانند پریدات یا توپوز مشاهده نخواهید کرد.
حال روی آن را به بالا برگردانید آیا میتوانید مناطق رنگی مشابه یا رنگهای تیره یا روشنتر را که وقتی سنگ رو به پایین بود، دیدید را مشاهده کنید؟ سنگ را در یک شیشه شفاف حاوی آب (و یا روغن نباتی یا روغن بچه قرار دهید. نفت را با کهربا استفاده نکنید). قرار دادن روی یک پسزمینه سفید میتواند به شما کمک کند . تا منطقهبندی رنگ را در یک جواهر ببینید. شکل ۱.۰۳ منطقهبندی رنگ، و یا توزیع ناهموار رنگ در یک جواهر، تاثیر منفی بر ارزش آن دارد، زیرا یکنواختی رنگ یک نشان سنگهای قیمتی است. یاقوت با منطقهبندی زیاد (سمت چپ)؛ تورمالین با منطقهبندی متوسط مرکز)؛ زیرکون بدون منطقهبندی قابل مشاهده با چشم (سمت راست).
عامل شماره ۳: محل یا کشور مبداء
برای بسیاری از جواهرات رنگی، کشور مبدأ یا محل معدن، تاثیر زیادی بر ارزش دارد (به شکل ۱-۰۴ نگاه کنید).
به عنوان مثال، این امر برای یاقوت پردازش نشده آبی تیره از کشمیر درست تر است که ارزش بسیار بیشتری نسبت به یاقوت کبود مشابه دیگر دارد. چندین آزمایشگاه ارزیابی اصلی تجهیزات و تخصصی برای تعیین مبدأ جغرافیایی دارند.
زمانی که مکانهای بسیار مورد توجه میتواند به طور قابل توجهی قیمت سنگ(بیش از 15٪ در چند مورد) را افزایش دهد،گزارش مبدأ از یکی از این آزمایشگاهها برای اعتبار سنجی ارزش گوهر مورد نیاز
است.شکل ۱-۰۴. تاثیر بالقوه کشور مبدأ بر ارزش سنگ. احتیاط کنید و گزارش کاملآزمایشگاه را بخوانید.گزارش استاندارد معمولا مواد گوهر را شناسایی میکند، اما منشا جغرافیایی راتعیین نمیکند.
چه چیزی در نام هست؟
برای گردآوریکنندگان کریستالها، “الماس هرکیمر” یک نام عمومی برای یک کریستال کوارتز دوقلو است . که در منطقه هرکمیر کانتی و دره رودخانه موهاک در نیویورک کشف شده است. در بازار جواهر مدرن، نام تجاری برای نشان دادن سنگهای قیمتی خاص و یا ظاهر نمایی از مکانهای خاص جغرافیایی استفاده میشود. نامها نیز همانند اندازه نامعلوم و غنی هستند: تورمالین پارابیا، مروارید بیوا، زمرد سانداوانا، یاقوت استرالیا، “برمه” و رابی موگاک.نامها حتی زمانی که مکانهای قابل توجهی مطرح باشند، به کار میروند.
یک “الماس هرکییمر” یا کوارتز کریستال سنگ با بلورهای منفی وقتی که یک مکان به عنوان نام استفاده میشود، که ماده سنگ مکان را ندارد، در میان بسیاری از افراد تاجر هم تعجب برانگیز است. این امر برخی از تجار را متوقف نمیکند که یک جواهر یاقوت را “کاشیمیر” بنامند، زمانی که رنگ آن مشابه این مکان است و به همین دلیل موجب گمراهی میشود. به همین دلیل گزارش کشور مبدأ از یک آزمایشگاه بزرگ مهم است. که نشان میدهدکه سنگهای قیمتی مورد آزمایش قرار گرفته . دارای ویژگیهای مرتبط با آن کشور خاص است.
در نهایت باید ذکر کرد که مواد بسیار ضعیفی از مکانهای بسیار ارزشمند وجود دارد و در این موارد دانستن کشور مبدا نباید ارزش افزوده ایجاد کند.
فاکتور ارزشگذاری سنگهای قیمتی شماره ۴: اندازه سنگ رنگی
اندازه، که شامل وزن و قطر رویه بالا از هر نوع ماده جواهر است، به طور مستقیم به ارزشگذاری سنگهای قیمتی مربوط میشود (به شکل ۱-۰۵ نگاه کنید).
وقتی اندازه آن تا حد تقاضای بالا افزایش مییابد، قیمت هر قیراط افزایش مییابد.
بعضی از سنگهای قیمتی به ندرت در بالای چند قیراط دیده میشوند .(مثلا بنیتویت)، در حالی که برخی دیگر (مانند کوارتز و تاپس) میتوانند هزاران قیراط وزن داشته باشند.
هنگامی که جواهرات فراتر از ابعادی شوند که برای جواهرات رایج است، تعداد خریداران علاقه مند به طور چشمگیری کاهش مییابد و ارزش نسبی هر قیراط کاهش مییابد.
با این حال، جواهرات فوقالعاده بزرگ از رنگ برتر (جواهراتی که بیش از حد تیره نیستند)، به ویژه هنگامی که از مکانهایی شاخص به رنگ استثنایی میآیند، میتوانند بسیار گران قیمت باشند.
این به این دلیل است که اندازههای بزرگ به ندرت از این مکانها به جز جواهرات نزدیک به سیاه در دسترس هستند.
اندازه سنگ رنگی در ارزش گذاری
شکل ۱-۰۵. تاثیر بالقوه اندازه بر ارزش سنگ قیمتی. با توجه به مسائل مختلف با مواد ناهموار، بهره- وزن قیراط نهایی سنگ قیمتی در مقایسه با وزن اولیه خام میتواند تا ۵۰٪ (به ندرت) یا چند درصد کمتر باشد. برشکاران، جوانب مثبت و منفی مختلف را در هنگام برنامهریزی برای برش سنگ، ارزیابی میکنند. گاهیاوقات رنگهای اشباع فقط در اندازههای بزرگتر (مثل کونزیت یا آکوامارین) ظاهر میشوند. به این ترتیب سنگهای کوچکی از رنگ اشباع، کمیاب و شگفتانگیز هستند.
برعکس، اگر سنگ عمیقا اشباع شده به یک سنگ بزرگتر برش داده شود. میتواند بیش از حد تیره باشد و ارزشی نداشته باشد.
یک قطعه با رنگ یکنواخت منجر به محصولات سنگی ناهموار با شدت رنگ مختلف میشود که با اندازه و ابعاد متغیر است . اگر به اندازه مشخصی برای اشباع رنگ کافی برسد. در این مورد، برشدهنده ممکن است یک جواهر بزرگ و تیره را به جای چندین جواهر به رنگ روشن به خوبی برش دهد.
آزمون کاغذ سفید برشکار
در مورد سنگ ناهموار سیاه، برخی از برشدهندگان از «آزمون کاغذ سفید» برای تعیین بهترین عملکرد از قطعه سنگ استفاده میکنند . قطعه سنگ بر روی کاغذ سفید قرار داده میشود و در زیر نور فرونتال و سپس نور فلورسنت مشاهده میشود (به شکل ۱-۰۶ نگاه کنید).
رنگی که از طریق سنگ دیده میشود از نور است که از کاغذ سفید زیر آن منعکس شده است.
با استفاده از هر دو منبع نور، رنگ سنگ را تحت هر دو نوع نور میبینید.
اگر سنگ برای دیدن رنگ بیش از حد تیره باشد، برای بهینهسازی رنگ، آن را باید به سنگهای کوچکتر برش داد. بدیهی است که میتوان از یک منبع نور بسیار روشن برای دیدن ناهمواری استفاده کرد . که در بسیاری از موارد دیگر سیاه دیده میشود. واینایمری استفاده از یک لامپ الکتریکی استاندارد 100-وات، یک فوت بالاتر از یک کاغذ سفید در اتاق کم نور را پیشنهاد کرد.
شکل ۱-۰۶. سنگ آمیتیست تحت «آزمون کاغذ سفید».
با افزایش اشباع رنگ از چپ به راست، سنگهایی که از خرد شدن برداشته میشود باید عمقشان کم شود تا رنگ بهینه شود.
فاکتور ارزشگذاری سنگهای قیمتی شماره ۵: وضوح سنگ رنگی
وضوح یک عامل ارزش مهم است زیرا سنگهای قیمتی براق میشوند و رنگ خود را به شیوههای جالبی نشان میدهند. اگر نقائصی وجود داشته باشد که باعث توقف پرتو نور میشود، جواهر کمتر جالب خواهد بود. از این رو یک منحنی ارزش مربوط به وضوح وجود دارد که برای هر نوع جواهر نیز صادق است (به شکل ۱-۰۷ نگاه کنید).
برخی از مواد قیمتی تقریبا همیشه با جایدهی یافت میشوند . در حالی که برخی دیگر معمولا با چشم تمیز داده میشوند . (جایدهی بدون بزرگنماییدیده نمیشود).
مواردی وجود دارد که به ارزش سنگهای خاص کمک میکند. به عنوان مثال، جایدهیهای پراکندگی نور در میکروسکوپ، یکنواختی رنگ در یاقوت کشمیر را با بازتاب نور به مناطقی که به طور معمول نمیروند، افزایش میدهند. ظاهر مخملی یاقوتهای کشمیر به ارزش افزوده میافزاید. سانستون نیز به کمک مقادیر نور شیلر (جایدهی بسیار ریز مس که ظاهر ابری ایجاد میکند) ایجاد میشود، که در مکانهای مناسب میتواند ارزش اضافه
کند.
شکل ۱-۰۷. منحنی ارزش مربوط به وضوح برای هر نوع جواهر وجود دارد. قرنرپین، دمتانوئید، تسووریت.
عامل شماره ۶: شکل سنگ رنگی
تقاضا برای شکل (ظاهر جواهر) (به شکل ۱-۰۸ نگاه کنید.) و برخی سبکهای برش در طول سالیان تکامل و تغییر یافته است.
اشکال خاص، اغلب همراه با سبکهای برش خاص، امروزه محبوبتر هستند، زیرا آنها با طرحهای جواهرات فعلی بهتر عمل میکنند. اشکال دیگر سخت است که به فروش برسد زیرا تعداد کمی به آنها مایل هستند، یا تنها در چند طرح کار میکنند. به عنوان مثال، شکلهای گلابی به ندرت برای هر چیزی غیر از آویز و گوشواره فروخته میشود. که این امر بازار آنها را محدود میکند. خلاقیت طراح میتواند با ایجاد یک تجدید نظر منحصر به فرد برای یک شکل که معمولا اجتناب میشود، به فروش اشکال خاص کمک میکند.
برش زمردی
شکل ۱-۰۸. روندهای مد، محرکان اصلی برای شکل سنگهای قیمتی و سبکهای برش هستند. بعضی از مواد گوهر مانند تورمالین، به ندرت به شکل گرد بریده میشوند. گارنت تساوریت اغلب به عنوان یک برش زمردی مدرن نیست. با این حال این شکل در این مواد برای زمان بیشتری فروش داشته است. مواد دیگر تقریبا به طور انحصاری گرد .(یاقوت کبود مونتانا) و یا برش زمرد (زمرد) دیده میشود. منحنی که نشان دهنده محبوبیت فعلی اشکال خاص و سبکهای برش و موقعیت آنها در منحنی است، با گذشت زمان تغییر میکند و تغییرات تقاضا با روند مد تغییر میکند. کار کلاسیک فروش بهتری خواهد داشت زیرا جواهرات خوب اغلب توسط افراد مسن خریداری میشود
(جوانان پول کمتری دارند) که اغلب دارای سلیقه محافظه کارانه هستند.
فاكتور ارزشگذاری سنگهای قیمتی شماره ۷: كيفيت برش سنگ رنگي
بگذارید برای دقیقهای متوقف شویم و صریح بگوییم: جواهرات شخصی هستند و انعکاسی از فردی است که آنها را میپوشد.
بنابراین، چرا ما میخواهیم انتخابهایی داشته باشیم که ظاهر خوبی ندارند؟
چرا جواهر فروش ها سنگهای قیمتی ضعیف را به فروش میرسانند، آنهایی که فقط در اطراف با یک ناحیه ناهموار در وسط خود درخشش دارند؟ جان دایر، هنرمند سنگ قیمتی، این موضوع را چنین بیان میکند: “برش ضعیف متعلق به یک دوران گذشته است، زمانی که مشتریان به اندازه کافی از کیفیت جواهر خود به اندازه کافی آگاهی نداشتند یا به اندازه کافی بلندپرواز نبودند. یک سنگ ساده رنگی، با برش خوب به یک جواهر واقعی بدل میشود.
هنگامی که نقاط محوری (یا اصلی) برای این ماده سنگهای قیمتی بسیار کوچکتر برش داده میشود. نور عبور میکند طوری که ما آنچه در پشت جواهر است را میبینیم (به شکل ۱-۰۹ نگاه کنید). این پدیده پنجرهشدگی نامیده میشود. اگر بتوانیم کمربند بازتابی را در زیر میز ببینیم، آن را فیشآی مینامند. وقتی که خاک در اطراف لبه نصب قرار میگیرد، بازتاب از کمربند رنگ خاک (اغلب خاکستری یا قهوهای) میگیرد. این سبکهای برش به ندرت جذاب هستند.
پنجره شدگی در سنگ ها
شکل ۱-۰۹. یک پریدوت که پنجرهشدگی را نشان میدهد، که نتیجه نقاط محوری کم عمق است. قاب جعبه شکل رویه پریدوت را برای جنبههای خاصی از برش جواهر نشان میدهد. آخرین عنصر از ارزش سنگ رنگی جاش هال کیفیت برش است (به شکل ۱-۱ نگاه کنید). یک جواهر به خوبی برش داده شده تخمین زده میشود میتواند بیش از ۱۰٪ به ارزش جواهر اضافه کند. در بازار امروز، تعدادی از سنگهای قیمتی به عنوان “هنرمندان” شناخته میشوند. سنگهای هنرمندان نامی میتوانند با توجه به محبوبیت هنرمند ارزش قابل توجهی داشته باشند (به شکل ۱-۱۰ نگاه کنید). حتی برشهای محلی که در سطح ملی شناخته نمیشوند، میتوانند تا ۴۰ درصد ارزش افزوده برای کار با برخی از جواهرات اضافه کنند.
شکل ۱-۱۰. کیفیت برش یک جواهر، مانند دیگر عوامل کیفیت، نیز تاثیر میگذارد. نمونههایی از گوهر ضعیف، متوسط و به خوبی برش داده شده اسپینل (چپ)، البیت (مرکز) و چیلیتی (راست). اگر سنگ بدون برش باشد، ارزش آن به طور قابل توجهی کمتر خواهد بود. تأثیر برش بر ارزشگذاری سنگهای قیمتی متناسب با نادر بودن آناست. یک قطعه بسیار نادر از یاقوت کبود، که میلیون ها تومان فروش دارد، با برش، لزوما در قیمت دو برابر نمیشود. برش، ارزش افزوده به همراه دارد، اما برش فقط درصد کمی به قیمت اضافه میکند. این را با ارزش اضافه شده به قطعه ایسترین ناهموار مقایسه کنید که ممکن است هزینه بسیار بیشتری داشته باشد، اما توسط یک هنرمند نامی برش داده شود.
جهت ثبت نام و اطلاع از شرایط کلاس های آموزش جواهرسازی