این مطلب عوامل کیفی موثر بر ارزش سنگ های قیمتی، با تاکید ویژه بر کیفیت تراش سنگ های قیمتی در تعیین ارزش سنگ ها را بررسی میکند.
در ایجا عناصر برش را مورد بررسی قرار میدهیم و در مورد انتخاب ها و موازنه هایی که یک برش دهنده ایجاد میکند و چرایی آن تحقیق میکنیم و دستورالعمل هایی برای ارزیابی جنبه های مختلف کیفیت برش سنگ های قیمتی را فراهم میکنیم. قاب های چوبی و یا تصاویری از چیدمان چهره(مانند شکل 5-08) از اسکن سنگ های واقعی به منظور نشان دادن جنبه های خاصی از برش جواهر استفاده میشود. الگوهای روبرو(شکل 5-03، راست) با استفاده از برنامه DiamCalc؛ برای نشان دادن ماده گوهر که تغییراتی در شاخص انکسار صورت گرفت ساخته شد. DiamCalc نمیتواند انعکاس دوگانه را نشان دهد.

چگونه کارهای استادانه، ارزش ها را تحت تاثیر قرار میدهد.

استادکاری یک اصطلاح گسترده است که نشان میدهد برش دهنده، چقدر به جزئیات برش جواهر توجه نشان میدهد.
بیشتر سنگ های قیمتی رنگی در شکل های پرجزئیات متنوع برش داده میشوند.
به همین دلیل برخی از جنبه ها کم اهمیت تر از بقیه است.
انحرافات جزئی در استادکاری به اندازه رسیدن به رنگ دلخواه مهم نیست.

با این حال، توجه بسیار دقیق به جزئیات، قابلیت درخواست قیمت بالاتر را به همراه دارد.
هنگامی که ارزش کلی نوع جواهر بالاتر میرود این موضوع بیشتر خودش را نشان میدهد.
یک سیترین خوش تراش به اندازه یک کهربای اصل با رنگی استثنایی، ارزش نخواهد داشت.
با اینحال، این موضوع در مورد سنگ های قیمتی بسیار نادر، کمتر صادق است، به عنوان مثال: یک یاقوت کبود خوش تراش و خوشرنگ، از برش های استثنایی سود آنچنانی نخواهد برد.

مواردی را که باید برای تراش سنگ های قیمتی در نظر گرفت

تعدادی از عناصر وجود دارند که در حوزه استادکاری هستند و تاثیر قابل توجهی بر ارزش شیئ میگذارند.

طرح کلی:

نمای کلی یا شکل سنگ، باید باشکوه و خوشایند و در صورت امکان، متقارن باشد. یک جواهر تکمیل شده با برش، رنگ یا نایابی استثنایی میتواند بخاطر شکل ناخوشایندش کنار گذاشته شود، با اینکه متقارن است.( شکل 5-01 ردیف اول را ببینید.)
برش دهنده میتواند بازگردانی وزن قابل توجهی از سنگ زمختی که به عنوان جواهر مهم در نظر میگیرد را انتخاب کند.
ارزش هر قیراط از همان سنگ، اگر نمای کلی آن متقارن نباشد، کمتر خواهد بود. ( شکل 5-01 ، ردیف 2 )، اما وزن ذخیره شده ممکن است آن را به جواهری تبدیل کند که به خاطر رنگ یا سایز بیش از حد معمولش به فروش برسد. شکل 5-01 در حالیکه همه این ها گلابی شکل هستند، هیچ یک از آنها نمیتواند شکل گلابی ایده آل باشد.

سطح در تراش سنگ های قیمتی رنگی

سطح باید متمرکز، موازی با لبه جواهر باشد و شکل کلی جواهر را دنبال کند.
یک سطح مستطیل شکل برروی یک جواهر بیضی بی ربط به نظر میرسد.(شکل 5-02 را ببینید.)
معمولا یک اندازه مطلوب سطح برای بهترین شکل ظاهری هر جواهری وجود دارد و سایز مطلوب به تعدادی از عوامل متنوع بستگی دارد.(شکل 5-03 را ببینید)
با توجه به ظاهر جواهر، جواهراتی با سطح بزرگتر میتواند محیط پنجره ای را نمایش دهد.

تاجی با ارتفاع بالاتر، بیشتر وزن را حفظ میکند و این تصور را به وجود می آورد که جواهر سنگین و نوک تیز است.
برش دهنده میتواند به جای برش چند سنگ کوچک، یک سنگ تیره با سطحی بزرگتر را انتخاب کند. در سنگهای بسیار تیره، یک سطح بزرگ با تقارن کم میتواند به یک سنگ بسیار تیره ترجیح داده شود. زیرا رنگ را به طیفی که بیشتر به فروش میرسد، نزدیک میکند.

شکل روبرو به طور کلی اندازه سطح و شکل باید در همه جای جواهر متناسب باشد. این سطح مستطیل شکل در این جواهر بیضی شکل، نامناسب به نظر میرسد.

شکل روبرو ستون سمت چپ اندازه سطح و نظم و ترتیب ابعاد را نشان میدهد،
در ادامه تصاویر سنگ های قیمتی رو به بالا و در آخر سنگهای قیمتی که با 15 درجه کج میشوند را نشان میدهد، در صورتی که خمیدگی جواهرات در این ابعاد با سطح بزرگتر محیط پنجره ای بیشتر میشود.

شانه ها و تراش سنگ های قیمتی رنگی

شانه هایی برروی قلب ها، بیضی شکل ها و گلابی شکل هایی که بنظر تحت فشار می آیند، ناخوشایند به نظر میرسند.
(شکل 5-01 ردیف اول، گلابی شکل چهارم را ببینید) استفاده از شانه های پهن در صورتی که نمای کلی همچنان خوشایند باشد، قابل قبول است.
کیولت ( سطح زیرین و مسطح جواهری که بالای آن را به صورت چند وجهی تراشیده باشد
کیولت یا خط مازه در پایین جواهر باید در مرکز قرار گیرد (به شکل 5-04 نگاه کنید).
به هر اندازه که خارج از مرکز دیده شود، بیشتر بر روی کیفیت برش جواهر تاثیر می گذارد.
شکل 5.04 اسپینل تراشیده شده، اکلاز، و یولیت نمایش دهنده کیولت خارج از مرکز و خط مازه است.

تقارن کلی و تراش سنگ های قیمتی رنگی

با نگاه کردن از بالا به جواهر، به صورت ذهنی، به دو یا چهار بخش تقسیم می شود (اگر یک پنج ضلعی باشد، به پنج بخش تقسیم می شود و …) و به این دقت کنید که هر بخش چگونه دیگری را نشان می دهد. اگر اثری از کمبود قابل توجه در این که چگونه آن ها هماهنگ می شوند وجود داشته باشد، بر روی درک کیفیت برش و در نهایت ارزش جواهر تاثیر می گذارد.( شکل 5-05 را ببنید) شکل 5-05. این صفحه یاقوت کبود و کیولت، با توجه به عدم انطباق و عدم تقارن طرفین این جواهر، هر دو خارج از مرکز در جهت مخالف قرار دارند.

ضخامت کمربند و ناهمسانی و تراش سنگ های قیمتی رنگی

ضخامت کمربند به ندرت بر روی ظاهر نگاه از بالا جواهر تاثیر می گذارد.
از کمربند های بسیار نازک باید اجتناب کرد زیرا به سادگی خرد می شوند.
در حالی که گوشه ها و نقاط (راس ها) در معرض آسیب پذیری خرد شدن قرار دارند، کمربند های کمی ضخیم تر در این نقاط برای کمک به کاهش آسیب پذیری قابل قبول اند.
کمربند های بسیار ضخیم برای تنظیم کردن دشوار هستند و به وضوح باعث وزن اضافی می شوند. ناهمواری های شدید می توانند بخش عمده ی مهم طراحی یک برش باشند، چرا که در آن مناطق خاص طراحی نیاز به قسمت ضخیم تر کمربند دارد (مثلا گوشه های روی چنبره) (به شکل 5-06 نگاه کنید.) این مقدار را تا زمانی که برای سبک برش مورد نیاز است از بین نمی برد.
انواع دیگر ناهمواری های شدید و یا موجی شکل نیز درک کیفیت برش جواهر و در نهایت ارزش آن را پایین می آورد.
شکل 5-06. ناهماهنگی شدید یا موجی شکل در کمربند جواهر می تواند به عنوان نشانه کیفیت ضعیف برش در نظر گرفته شود. مگر این که برای یک سبک برش خاص، که در این نمونه های برش چنبری شکل است، مورد نیاز است.

کمربند با لبه های تیز

برخی از برش ها دور لبه های کمربند هستند. به طوری که در هنگام تنظیم کم تر تراشیده می شوند.
این به این معنی است که کمربند ممکن است به لبه تیز نرسد،
که مناسب تاج و یا پاولیون است و آن کمربند خود ممکن است صاف نباشد.

صیقل دادن

استفان کوتلوسکی فقید (جواهرات مرسوم به K ) به این نکته اشاره کرده است . که تمام سطوح باید این طور به نظر برسند که با کیفیتی مانند آینه، بسیار صیقل داده می شوند و این کیفیت صیقلی باید با بزرگنمایی مورد بررسی قرار گیرد. صیقل ضعیف به معنای ارزش کمتر است.

تنظیم تاج و پاولیون

با آرایش سطوح خاص (به عنوان مثال، گام های برش، برش های طراحان)، تاج و پاولیون بهتر نشانه کیفیت بالاتر برش است.
بسیاری از جواهرات با کیفیت استاندارد بیضی، گلابی شکل و چنبری شکل می توانند با کمترین هماهنگی کامل از بین بروند، مگر اینکه کمربند بسیار ناهموار باشد.
در قلب ها، ترازبندی ضعیف را می توان در لبه های زاویه ای یا ناهماهنگ و شکاف های کم عمق یا عمیق یا بد ساخت مشاهده کرد (نگاه کنید به شکل 5-07).
اغلب این کاستی ها ها می توانند کمی با طراحی جواهرات پوشانده شوند.
شکل 5-07. نمونه هایی از تراز ضعیف تاج و پاولیون در شکل های قلب مانند برازیلیانت و اسپینل.

برخورد سطوح

مهم تر است و انتظار می رود که سطوح باید در نقاط تیز با یکدیگر برخورد داشته باشند.
شکل 5-08. سطوح باید با نقاط تیز با برش های طراحی برخورد داشته باشند، اما نه همیشه (ردیف بالا را ببینید). طرح کلی، تقارن، و صیقل کاری عوامل مهمی برای این برش های هستند.
نام جواهر ها از بالا به پایین به ترتیب عبارتند از: شیلیت، پریدوت، فسژنیت. بعضی از طرح ها عمدتا بخش هایی را بدون برخورد استاندارد دارند،
بنابراین مراقب باشید که بیش از حد بحرانی نباشند (به نقاط دایره ای در مثلث در شکل 5-08 مراجعه کنید
طرح کلی، شکل تقارن، و صیقل مهمتر از برخورد سطوح هستند.) شکل 5-09. این مثال سطوحی را که شکل شان را از دست داده اند، نشان می دهد. امروزه طراحان تجهیزات دقیق برش را در اختیار دارند که به راحتی می تواند سطوح را  تراز کند و از روی یکدیگر تصاویر را رسم کنند.

دقت برش در سنگ ها

سطوحی که شکل شان را از دست داده اند.
با برش های طراحان، انتظار می رود که عناصر الگوی یکدیگر باشند.
اگر زمانی که جواهر از بالا مشاهده می شود انحرافش برای چشم غیرقابل پیش بینی باشد، می تواند منحرف کننده باشد و ارزش کلی برش طراح را کاهش دهد (به شکل 5-09 نگاه کنید)
در یک طراحی یا دقت برش، هیچ توجیهی حتی کم برای سطوحی که شکل شان را از دست داده اند وجود ندارد.
بسیار آسان است که بسیار دقیق باشیم.
هرچیز کمی کارکرد ضعیف تری دارد. “

اتصالات سطوح دایره ای

در حالت ایده آل، سطوح مجاور باید اتصالات تیز داشته باشند.
با این وجود، اغلب عجیب نیست که اتصالات سطحی دایره ای کمی در درجه برش تجاری ببینیم.
به جز اینکه این سطوح دایره ای شکل قابل مشاهده هستند، به ندرت از ارزش جواهر کم می کند، اما این چنین است.

تفاوت بین سنگها با اتصالات سطوح مسطح تیز و آنهایی که اتصالات فیزیکی بسیار کمی دارند، قابل توجه است.
سطوح تخت و لبه های تیز، به ظاهر پیچیدگی ای اضافه می کنند که نمی تواند به صورت دیگری به دست آید.
زمان اضافی بیشتری برای اضافه کردن این پیچیدگی در هنگام برش نیاز است،
مراقب باشدی که تفاوت قابل توجهی در هزینه برای طراح جواهر دارد.

شماره و اندازه سطوح

برش دهنده ها موافقند که تعداد کل سطوح به اندازه کامل جواهر ارتباط دارد.
شکل 5-10 سه چیدمان بسیار مختلف سطوح برای یک جواهر دایره ای را نشان می دهد.
برای اولین بار تنها با 17 شکل بهتر است که از جواهر های کوچک که به طور کلی در حدود 3 میلی متر استفاده شود.
سطوح بیشتر در چنین جواهرات کوچک، باعث می شوند که شکل شروع به تار شدن کند و کمتر جذاب باشد، به ویژه اگر مواد به شدت دو برابر انکساری باشند.
مثال دوم با 57 شکل، به اندازه‌ی بین 4 تا 11 میلی متر مناسب است.

برش های زمردی

این الگوی سطوح در اندازه های بزرگ یا پویا کمتر جذاب خواهند بود. جواهرات بزرگتر از 12 میلی متر نیاز به سطوح بیشتری دارند، مانند نمودار سوم با 113 شکل. توجه داشته باشید که برش های زمردی زمانی که در این اندازه های مختلف بریده می شوند دست خوش تغییر نخواهند شد.
شکل 5-10. تعداد سطوحی که یک جواهر باید داشته باشد، مربوط به اندازه آن است. سنگ های کوچکتر باید دارای سطوح کمتری باشند و سنگهای بسیار بزرگ باید سطوح بیشتری داشته باشد.

وین امری اشاره می کند که اندازه نسبی سطوح، به ویژه در تاج، برای طراحی جذاب، مهم است.
طرح هایی وجود دارند که سطوح ستاره یا کمربند های بالا را به چند بخش کوچک تقسیم می کنند، در حالی که تاج را به اندازه‌ی بزرگ رها می کنند.
در نگاه اول، این نوع برش باعث ناامیدی خواهد شد. ابعاد تاج باید به صورت مساوی اندازه باشند تا رنگ را به طور مساوی گسترش ندهد، بلکه برای ایجاد یک ظاهر بهتر روبه بالا باشد.

تناسب ها

تناسب ها، ظاهر رو به بالا جواهر را به طور کلی تحت تاثیر قرار می دهد، بنابراین اشاره بیشتر از این، در مقاله در حال حاضر غیر ضروری است (به شکل 5-11 مراجعه کنید.)
شکل 5-11 . این نمودار اثر زاویه تاج و پاویلیون را بر توانایی جواهر برای منعکس کردن نور نشان می دهد.

برآمدگی

برآمدگی در پاولیون یا تاج (شکل 5-05 را ببینید) ، زیبا نگاه کردن از بالا در جواهر را در هنگام اضافه کردن وزن اضافی قابل توجه، از بین می برد (حتی تا 35٪ و بیشتر).
اغلب جواهر فروشی ها به دلیل کمتر جذاب بودن ، پیچیده بودن و برآمده بودن جواهر عیار کمتری برای آن می پردازد.

مشکل دوباره تراش سنگ های قیمتی

برای جواهر فروشان معمول نیست که یک جواهر آسیب دیده یا بد بریده شده را دوباره برش دهند.
تراش مجدد نیاز به تعیین هزینه اضافی در مقایسه با وزن بازیافت شده دارد . به شرطی ارزشش را داشته باشد .(در مقابل کاهش قابل توجه وزن شگفت زده نشوید.) همه ی برش دهنده ها فلسفه ی مشابهی در مورد چگونگی نگاه کردن به جواهرات در هنگام برش مجدد را ندارند. آیا آنها دوباره سبک قدیمی برش داده شده‌ی چنبری شکل را بدون اصلاح زاویه ها به طور قابل ملاحظه ای اصلاح می کنند، که در نتیجه ظاهر کلاسیک قدیمی را به خودش می گیرد؟ یا، آیا میخواهند از یک سبک برش مدرن استفاده کنند که ظاهر نمایش از بالا را مطابق با انتظارات مصرف کننده داشته باشند؟ توصیه هایی را از دیگران که از خدمات شان استفاده کرده اند بگیرید، از آن ها بخواهید که چه جواهری را مناسب می دانند و نمونه هایی از کار آنها را ببینید.

ارزیابی تراش سنگ های قیمتی فانتزی و هنرمندانه

دو هنرمند برجسته نقاشی، دالان هارگریو (Gemstarz) و مارک گرونلند (G3 Gems) ،
به اندازه کافی خوب بوده اند که برخی از بینش های انتقادی برای ارزش گذاری ساختن سطوح مقعر را اشتراک بگذارند.
شیارهای V و شیارهای شبیه به شکل شیبدار و دو طرفه، دو نوع از استفاده های سنگهای رنگی هستند.
سه روش برای ارزیابی این سبک های برش کاربردی وجود دارد:

1. پایان دادن
2. استفاده از ذره بین جواهر سازی
3. نگاه کردن به داخل سطوح و شیارها و یا قسمت های مقعر.

کار با حجم تولید زیاد یا کار با کیفیت کم اغلب حاوی لبه ها و شیارهای خرد شده از ابزار برش است که صیقل داده نشده اند .(نگاه کنید به شکل 5-12). گاهی اوقات ممكن است گودی هایی وجود داشته باشد. زیرا صیقل دادن قسمت های ناهموار و سخت را حذف نمی کند . (نگاه کنید به شکل 5-12  و 5-15 . سطوح صیقل داده شده‌ی کج در کالاهای با کیفیت پایین شایع اند. (نگاه کنید به شکل 5-15 ). لبه هایی که فرورفتگی ها با سطوح برخورد می کنند باید دارای لبه های تیز باشند . از تراشیدن آزاد باشند. (نگاه کنید به شکل های 5-13 و 5-13). سطوح باید صیقل بسیار بالایی داشته باشند.

تراش سنگ های قیمتی و درخشش مرکزی

از آنجایی که هدف از بازتاب های سطوح، درخشندگی و علاقه بصری جواهر را را ارتقاء می دهد، سطوح مقعر خیلی راحت با جواهرات دایره ای شکل کار می کنند، که علاقه های بصری را به مرکز به کار خود می آورند. همچنین برای جواهرات به شکل های غیر معقول، تمرکز رسیدن به این هدف سخت تر است . اما هنوز هم می توانید با استفاده از قطعه ای جواهر این کار را کرد (به شکل 5-14 نگاه کنید). این بازتاب ها با استفاده از نورشناسی و یا استفاده از نور به روشی جدید در یک ماده خاص برای ایجاد الگوهای تضاد قوی استفاده می شود. این اثر باید “درخشش مرکزی” جواهر را تقویت کند و الگوهای جالبی را ایجاد کند. شکل 5-14. سنگ خورشید و تورمالین

درخشندگی مرکزی تراش سنگ های قیمتی

با استفاده از چند شیار در پاویلیون یا در لبه، جواهر به راحتی درست و تولید انبوه
می شود، در حالی که به کار بردن آنها باعث به وجود آمدن الگوی درخشان بصری
با درخشندگی مرکزی می شود که توانایی و کار هنری بیشتری را به ارمغان می آورد.
حتی شکل نامعمول سنگ خورشید در شکل 5-14 دارای ظروف نوری است که به شیوه ای قرار می گیرد که چشم را به ناحیه سبز مرکزی متصل می کند.
بدون این ظروف، سنگ خورشید کمتر از لحاظ بصری جذاب خواهد بود.

درخشنگی مرکزی نیز می تواند متقارن باشد، به طوری که اگر شما تقریبا نیمی از سنگ را به هم بچسبانید، یک طرف دیگر (خط متقارن) را نشان می دهد.
تورمالین مستطیلی طولی در شکل 5-14 دارای یک نوع تقارن خطی از درخشندگی است.
درخشش مرکزی در همه آیتم های فانتزی مشاهده نمی شود، اما زمانی که جواهر ظاهر رو به بالا دارد، افزایش می یابد.

نقاشی خطی سطحی و چینش سطح شیاردار برای حذف برش آمیترین جمله “به اندازه کافی خوب است” را کنار بگذارید.

تقارن جایگیری شیار

شیارها و حفره هایی که در یک الگوی پیشرفته متقارن هستند یا در الگو به شکل عالی توسعه یافته نه تنها درخشندگی مرکزی را افزایش می دهند، بلکه در برابر بزرگنمایی  هم مقاومت نشان می دهند. سنگ خورشید شکل 5-14 ظرف های نوری قرار گرفته به صورت متقارن را ندارد، در عوض سطوح مقعری در تورمالین در همان شکل، تقارن سطح بالا دارد. تقارن اضافه شده ارزش بیشتری به ارمغان می آورد.

بعضی از اندیشه های نهایی در مورد سطح بندی و ارزش سنگ رنگی:

سطح بندی، مجموعه ای از میانگیری هاست.
برش دهندگان برآوردهای مختلفی را برای تصمیم گیری در مورد برش نهایی جواهر انجام می دهند.
مهمتر از همه، برش دهنده نیاز به رسیدن به بهترین رنگ ظاهری ممکن برای آن جواهر را در نظر دارد.
شکل (طرح) نیاز به زیبایی راضی کننده و مطلوب دارد، در حالی که کیفیت برش باید یک الگوی مخالف جذاب باشد که رنگ را بهتر کند.

بسیاری از جواهر فروشان زمانی را برای درک تفاوت بین برش جواهر خوب و برش جواهر عالی در نظر نگرفته اند.
با کمی تلاش ، همیشه می توانید فردی خلاق را پیدا کنید.

قیمت جواهرات رنگی

ما اغلب ارزش واقعی ساختن را با این جمله که همین خوب است از بین می بریم.
در جهانی که پاداش عمل را در قیمت پایین، کالاهای یکبار مصرف و سریع انجام شدن کارها قرار می دهد، ساختن، قربانی می شود.
اگر چه ما قادر هستیم که به سرعت کیفیت چیزی را که به طرز ماهرانه ای برش داده شده است را بیابیم.
اغلب جواهر های ارزان و متوسط را انتخاب می کنیم. الماس طی سال ها کمی ارزش اقتصادی پیدا کرده است و بسیاری از مردم عموما بیشتر از کالاهایی مشخص با قیمت هایی در محدوده‌ی مشخص اطلاع دارند. برش با کیفیت بالا در الماس در حال حاضر قدردانی می شود. قیمت جواهرات رنگی برای عموم و حتی بسیاری از جواهر فروشان ناشناخته است، بنابراین کیفیت را می توان قربانی کرد و فروشندگان می توانند “معاملات خوب” را به نمایش بگذارند. وقت آن است که جمله‌ی “به اندازه کافی خوب است” را کنار بیاییم.

در آخر

متخصصان از خلاقیت و اشتیاق و توجه به جزئیات می آیند که طول عمر هنر پیشگی شان را بهبود می بخشند.
بسیاری از مواقع، تاجر جواهر، فکر می کند که کار متخصصان حرفه ای برای فروش بسیار گران است.
اما شور و شوق یک جواهر فروش برای کیفیت و دانش اش و معرفت اش به مشتری منتقل می شود، که باعث می شود نگرش خوبی داشته باشد که می گوید به اندازه کافی خوب نیست و تقاضا برای محصولات با کیفیت را ایجاد می کند. در جهانی که به نظر می خواهد همه‌ی ما به یک شکل رفتار کنیم، مردم تلاش می کنند که خود را منحصر به نشان دهند. بعضی از آنها لباس و شیوه زندگی خود را دارند، بعضی دیگر این که سوار چه خودرویی هستند. چرا به مصرف کنندگان کمک نکنیم که منحصر به فرد بودن شان را از طریق جواهرات زیبای با کیفیت، نشان دهیم؟ برای استاد بودن باید به اندازه ی کافی اشتیاق خوب بودن را داشته باشید. همچنین کلیدی برای احترام به مشتریان است و در نهایت ایجاد دوستان (مشتریان) که از کیفیت خوب قدردانی می کنند.